Samenvatting en uitleg Sanctionering van rechtsnormen: algemeen

Informatie op het gebied van Sanctionering van rechtsnormen: algemeen nodig? Hieronder vindt u een samenvatting met uitleg over de belangrijkste vragen en antwoorden. Ook uitleg over de belangrijkste termen en regels.

Het gebruik van deze informatie is voor eigen risico. Het is altijd verstandig om een juridische specialist (deskundige) in te schakelen bij juridische problemen.

Mocht u juridische hulp nodig hebben vraag dan nu de tarieven op van een advocaat of notaris bij u in de regio.

Samenvatting Sanctionering van rechtsnormen: algemeen

Sanctionering van rechtsnormen: algemeen
Sancties als kenmerk van recht
In omschrijvingen van recht wordt vaak als kenmerk genoemd dat deze afdwingbaar zijn m.b.v. dwangmiddelen.
Bezwaren:
• recht bestaat niet allen uit verboden, maar ook uit geboden
• de erin gebruikte termen suggereren een nauw verband tussen sancties en dwang (en dat is problematisch)
Mooier is het om te zeggen dat recht met behulp van sancties wordt gehandhaafd.
Niet alleen ‘verbods’-rechtsnormen zijn van een sanctie voorzien. Ook al staan er sancties op bepaalde wetten, is het vaak moeilijk te bewijzen, als iemand ontkent dat hij gediscrimineerd heeft en er geen getuigen zijn.

Sancties buiten recht
• Sancties van het recht komen van buiten af en morele sancties van binnenuit. Maar het is geen doorslaggevend onderscheid.
• De toepassing van morele externe sancties zal vaak zonder regels en informeel plaatsvinden, terwijl de sancties van het recht nooit informeel zijn.
Dit is wel een houdbaar onderscheid.

Verschil sanctie per rechtsgebied
Strafsancties zijn slechts een onderdeel van het totaal van juridische sancties.
Vb. schadevergoedingsplicht als sanctie op de onrechtmatige daad (boek 6:162 BW) is een civielrechtelijke sanctie en heeft niet het karakter van een strafsanctie.
Bestuursrechtelijke of civiele sancties hebben vaak betere resultaten dan strafsancties.
Er bestaan ook samenlopen van alledrie, dit is vooral te verwachten bij functionele rechtsgebieden.
De sanctie dwangsom is zowel bekend in het civiele recht als in het bestuursrecht.

Karakter van juridische sancties
Kenmerkend voor juridische sancties is, dat het gaat om:
1. gevolgen van onrechtmatig handelen of nalaten voor degene die onrechtmatig heeft gehandeld of nagelaten.
2. Bestaande in reacties of van rechtswege intredende gevolgen
3. Welke door het recht geregeld zijn
4. Voor zover deze gevolgen degene die onrechtmatig heeft gehandeld of nagelaten in zijn belangen treffen.
Ad 1 Onrechtmatig handelen
1. het gaat om de gevolgen van iemand handelen of nalaten en
2. dat handelen of nalaten heeft een onrechtmatig karakter, er wordt een rechtsplicht door geschonden.
Ad 2 Onderscheid ’reacties’ en ‘van rechtswegen intredende gevolgen’:
Reacties: reacties die intreden door onder invloed van met rede en wil begaafde mensen.
Vb: oplegging gevangenisstraf, intrekken van vergunningen, ontslag, dwangsom, inhouding salaris.
Van rechtswege intredende gevolgen: er treedt een ongunstige verandering op in de rechtspositie van degene op wie de sanctie van toepassing is. Deze verliest een recht, een bevoegdheid.
Ad 3 Rechtens geregeld
De gevolgen van onrechtmatig handelen worden niet als juridische sancties beschouwd, als de gevolgen niet op enigerlei wijze door het recht geregeld zijn.
Ad 4 Nadeel van de overtreder
Het is doorslaggevend of de overtreder zijn sanctie nadelig vindt. Als er geen nadeel is, is er geen sanctie. Anders zal de overtreder zich niet aan de regels gaan houden.
Conclusie: juridische sancties zijn een middel tot handhaving van de rechtsnorm, tot rechtshandhaving.